Lees deze blog bij voorkeur op een laptop/pc. Op een mobiele telefoon past deze post zich niet altijd even mooi aan, helaas :(
Het voltallige fulltime personeel van Uitgeverij Hartklopper mocht als personeelsuitje een dagje naar de sauna. Het was een uitje zonder aanhang, maar bij wijze van uitzondering had mijn eigen aanhang wel mee gemogen – daarvoor ben je de baas of niet. We gaan graag samen een hele dag naar de sauna, voor twee volle dagen achter elkaar draaien wij onze hand niet om. Zij is echter niet zo van de personeelsuitjes, zeker niet als ‘de vrouw van’, dus principieel koos ze ervoor om thuis te blijven. Nu weet ze net zo goed als ik dat we ook onder de noemer personeelsuitje voor fulltimers (met die ene uitzondering voor partners) gewoon met z’n tweeën waren geweest, maar de paraplu waaronder we zouden gaan bleek en bleef de bottleneck. Dus ging ik uiteindelijk helemaal in m’n eentje op personeelsuitje en ook dat vond ik echt geen straf.
Ik heb jullie al eens eerder deelgenoot gemaakt van mijn belevenissen in een sauna, weet je nog? Maarten met z’n luisterboek? Kijk m’n blogs er maar op na. Ik gruwel en tril weer als ik eraan denk. Maar ik had dit uitje daarom bewust zo geregeld dat een hernieuwde ontmoeting met stemacteur Maarten een onwaarschijnlijk laag percentage gevaar opleverde. Ik ging daarom vol goede moed en met de nodige voorpret op pad. Wat kon er misgaan? Wat kon me overkomen?
Nadat ik mij van alle onnatuurlijke ballast had ontdaan begaf ik mij enthousiast onder de aanwezigen in de natte ruimtes, de verplichte douches vooraf zijn al bijna de moeite van de lange rit waard. Het genot van de warme massagestralen houdt mij veel langer dan de exploitant graag ziet aan de grond onder de douchekop genageld. Pas als ik merk dat het drukker wordt en er geroezemoes ontstaat kom ik tot bezinning. Ik maak snel plaats, snel naar mijn handdoek en droog me af. Wat zal ik eens gaan doen? Een hete sauna om mee te beginnen? Een bubbelbad? Of juist een stoombadje? Ach, het is een Walhalla, zo’n kuuroord.
Het is zo’n dag dat de drukte zich vooral concentreert op de ligbedden. Naakte lijven die zich laven aan de brandende zonnestralen. Niks voor mij, ik ben blij dat ik in de faciliteiten het rijk alleen heb – bij wijze van spreken, want niet iedereen ligt te bakken natuurlijk. Ik wandel er nog eens tussendoor terwijl ik me voorbereid op mijn eerste rondje sauna. Het blijft misschien bijzonder hoe vrij iedereen hier ligt of rondloopt, zonder enige schaamte. Jongvolwassen en oud, dik, dun, recht en krom, met en zonder gebreken – zichtbare, bedoel ik dan, want gebreken hebben we allemaal; allemaal lopen ze er naakt rond alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Ik ben eraan gewend, maar een echte naturist, laat staan nudist, ik zal het niet worden. Ik heb zo mijn scrupules op dit gebied, zeg maar. Naakt flaneren, laat staan paraderen – wat je bepaalde gasten ziet doen, ligt ver buiten mijn comfortzone. Een badjas of een handdoek, ze zijn immers niet voor niets uitgevonden. En je moet ook je beperkingen kennen. Maar ik ben blij dat het mag, dat het kan, dat iedereen een keuze heeft, omdat we in een vrij land wonen. Kom daar niet aan! Nooit niet!
Maar zoals altijd vertel ik eerst over koetjes en kalfjes om pas daarna tot mijn punt te komen. Want als ik het volgende niet had beleefd, dan had ik jullie natuurlijk geen verslag gedaan van mijn bedrijfsuitje, laat staan deelgenoot gemaakt van mijn diepere zielenroerselen. Want dit is een blog voor mijn uitgeverij. Het moet ergens boeken-gerelateerd zijn. Oké, ik schrijf ook zelf boeken, en dus mag ik ook weleens uitstapjes maken, maar zolang er gerelateerde onderwerpen zijn dan houd ik het daar bij. Dus… waar gaat dit nou eigenlijk over? Nou, dat zal ik jullie eens proberen uit te leggen.
Op enig moment kreeg de baas van de uitgeverij himself, ik dus, zin in wat te smikkelen. Dat betekende een tweede bezoek aan het restaurant. Tweede, want ik was al eerder voor een koffie geweest natuurlijk. Op zich nog niks bijzonders, wel dat ik de aanzwellende neiging om een taartje te bestellen met heel veel moeite wist te onderdrukken. Maar wat me al snel opviel was dat de kaart onlangs was vernieuwd. De kaart was doorspekt met namen voor gerechten die je daardoor op het eerste oog je ergste vijand nog niet zou toewensen. Daarom zal ik de kaart ook niet uitvoerig citeren. Wat bezielt ze toch om af te wijken van de verfijnde namen uit de Franse keuken, de dampende gerechtennamen uit de Aziatische keuken en waarom Bella Italia wel eren met cappuccino, americano en macchiato, maar niet met Caneloni, Pasto Pesto Pollo Picante en andere heerlijk klinkende namen? Het nieuwe voedsel klinkt naar, gevaarlijk, smerig. Ik zal me concentreren op de plate met de bizarre naam Dirty loaded Fries. Hoe verzin je het, dirty en loaded. Wil je gasten of niet? Kijk en daar hebben we een aspect dat ik toch even wil noemen: een saunarestaurant heeft altijd gasten, als je wilt eten of drinken waar moet je naartoe? Een koelbox meenemen is verboden en stiekem je hoofd in een kledingkast verbergen om van een broodje te happen, dat gaat ook wat ver. Je moet wel, je hebt geen serieuze andere optie. Daarom kunnen ze dit maken. Maar je zou echt denken dat ze je willen wegjagen.
Mijn gedachten over dirty loaded waaieren alle kanten op. Van Oekraïne met een granaat met clustermunitie, een beerput vol drek op je deurmat geleegd door een vreselijke buurman, een filmplatform vol dirty loaded, die jochies die mij beschoten met een watergeweer gevuld met stinkend slootwater, tot het minst wilde: een woest, uiterst onaantrekkelijk opgemaakt bord met patat. Denk je dat je met een Kapsalon het mafste al had gehad, een idiote naam voor dat bakje patat met smurrie erover. Nee, dat wekte ondanks die naam nog de indruk van een kunstwerk: de kapper himself is bezig geweest; maar wie is met die dirty loaded bezig geweest? Ik wil er niet verder aan denken en beschouw het als een misplaatste grap: ik ga me niet laten kisten, maar accepteer voor een keer de uitdaging. Het internet lonkt al voor het geven van een vernietigende review. De serveerster was duidelijk al helemaal gewend aan de absurde naamgeving op de nieuwe kaart, ze verblikte of verbloosde niet toen ik, uiterlijk vast uitermate kalm, een Dirty Loaded Fries bestelde. Van binnen maakten mijn maag en ingewanden alvast voorbereidingen door te oefenen met een breed scala aan peristaltische bewegingen, enkele anti-versies ervan inbegrepen. Droog oefenen is voor de darmflora vast al een beproeving, want zo voelde het voor de gastheer van dat systeem. Niet toevallig dat ook de term darmflora nergens op slaat. Denk je dat er perkjes met bloemen staan? Wie bedenkt zoiets?! Als ik die vraag serieus beschouw, dan kan het alleen een lolbroek van het niveau deurkruk zijn.
Het is wel sexy als er dan na een tijdje wachten een serveerster komt die je met wat zwoele stem en een verleidelijke glimlach aanspreekt met: ‘…en u wilde het graag dirty loaded?’ Het is mogelijk dat mijn herinnering een lichte draai aan de stemming en beeldvorming van dat moment heeft gegeven, maar ik weet nog precies dat het me niet geheel onberoerd liet. In mijn gedachten klonk het stout.
Het gerecht, een dure naam weer voor wat er voor me was neergezet, zag er niet direct dirty uit. Een duidelijke misser, dat kost punten. Een bord met friet met in het midden een eroverheen gedropt niet onmiddellijk te analyseren mengsel van sauzen en groenten. Cheap loaded was een betere naam geweest, want het was vooral friet, met in het midden een klein deklaagje. Ik dacht opnieuw aan een Kapsalon, waar de kapper stevig had huisgehouden maarnu een nieuw model, rondje kruin, had ontwikkeld. Het was lekkere friet, dat wel, en de lading die erop was gedumpt – een passende term bij dirty - was prima van smaak, maar – u begrijpt het al – karig van omvang. Het enige wat door dit maal bleef malen was de naam. Ik kreeg het niet uit mijn hoofd de rest van de dag, en nog zwiept het momenten van links naar rechts in mijn brein. Wat moet ik daar in hemelsnaam mee? Waarom kunnen ze niet gewoon normaal doen en mensen laten genieten van rust, laten relaxen, in plaats van een raadsel mee naar huis te geven?
Thuis viel het kwartje de volgende dag, ik begreep het en kreeg er begrip voor – al sloegen ze in dat restaurant de plank volstrekt mis, dat was bijzaak. Natuurlijk, een naam voor een gerecht is vooral marketing – dat wil zeggen dat er heel goed over is nagedacht; en als het goed is zegt het ook iets over het product, maar tegenwoordig wordt ook avontuurlijker gedacht. En als je maar voldoende avontuurlijk klinkende nieuwe gerechten bedenkt, dan heb je een nieuwe kaart. Dan word je wellicht een heel eigen specialiteitenrestaurant.
Ik zag opeens de link die ik zou kunnen leggen naar mijn product: het boek. Een nieuw genre, of tenminste een nieuwe naam in het speelveld: Dirty loaded books. Bij eten verwacht je toch dat dirty wel enig afschrikwekkend effect heeft – maar kennelijk zit er zelfs dan ook een aantrekkingskracht in, het maakt nieuwsgierig! Maar hoe zit dat bij de interesses van lezers? En wat kun je allemaal kwijt onder dirty? Ik laat mijn gedachten de vrije loop, ze dwalen door vele krochten die het leven boeiend en interessant maken, ik voel me vrolijk worden. Over de onderkant van de samenleving, de goot, het riool, over gekke mensen, over geniale creeps, over ellende, oorlog, misdaad, seks, geheime levens, daarover is toch veel meer te vertellen dan over mooie dingen? En dat boeit toch veel meer en langer? Het is net als bij een dagelijkse krant: die schrijft doorgaans weinig over liefde, vrede, succes, toekomstmuziek, volstrekte harmonie. Geen krant kan daarvan bestaan. Natuurlijk mag er een schaaltje van worden opgediend, maar als bijgerecht. En altijd zijn daar de uitzonderingen: zij die alleen comfy food pruimen, in alle facetten – boeken inbegrepen. Die types worden al voldoende en overduidelijk bediend. Maar wat ligt thuis bij veel meer mensen op het nachtkastje? Juist, spanning, seks en sensatie. Met de juiste ingrediënten, met een passende saus, slim gedoseerd en opgediend met oog voor de ogen van de lezer, waaronder een etiket dat in een of twee treffende woorden die niet voor al te veel misinterpretatie vatbaar zijn de ondeugd waarover het boek gaat samenvat. Oké, ik overdrijf maar dat mag in een denkproces, want dat is dit, ik denk even hardop. Zit hier misschien ergens een gat in de markt, een witte vlek? Moet niet iemand – ik misschien – het duistere en donkere van de boekenmarkt apart bedienen? Ik zie het plots voor me: een apart label ernaast en de naam schiet me ook zo te binnen: DLB - Dirty Loaded Books. En ik droom verder… massa is kassa. Principes zijn voor dromers, geef het volk brood en spelen.
Ach, gewoon eens lekker fantaseren geeft adrenaline, is zo inspirerend, maakt dat je zin in de dag hebt. Ik heb er weer zin in! Over tot de orde van de dag.
Aldert Schuil , 1e kandidaat-CEO van DLB in oprichting 😊
september 2024